poloniainfo.dk
Ogólne => Dania i o Danii => Wątek zaczęty przez: willy w 05 Lut 2016, 18:39:52
-
Fastelavn to dzień, na który niemal wszyscy czekają z niecierpliwością. Przecież zarówno dzieci jak i osoby dorosłe uwielbiają się przebierać. Dziewczynki spełniają w ten dzień swoje marzenia i stają się księżniczkami, czy wróżkami ze znanych filmów rysunkowych. Natomiast chłopcy na ten jeden dzień zamieniają się w niepokonanych bohaterów takich jak Spiderman czy Superman. Dorośli także lubią przebieranki, w końcu w każdej osobie dorosłej drzemie małe dziecko, które budzi się właśnie w fastelavn.
W przeciwieństwie do dzieci dorośli przebierają się za bohaterów z ulubionych filmów, w końcu która kobieta choć na chwilę nie chciałaby stać się na przykład Marylin Monroe. Jak wiadomo fastelavn cieszy zarówno dużych jak i małych. Nie wszyscy jednak wiedzą co to za święto i skąd się ono wzięło.
10 rzeczy, które należy wiedzieć o fastelavn.
- Kiedy ma miejsce Fastelavn?
- Fastelavn odbywa się zawsze w niedzielę, dokładnie na 7 tygodni przed Wielkanocą. W tym roku wypada w niedzielę 7 lutego.
- Co oznacza fastelavn?
- Słowo „fastelavn” pochodzi od niemieckiego fastelovend lub low fastnacht, co oznacza, wieczór przed Wielkim Postem. Natomiast karnawał, czyli carne vale, oznacza po łacinie pożegnanie mięsa. Fastelavn jest związane z postem, który po nim następuje, i jest praktykowany przez prawie wszystkie wyznania chrześcijańskie (wyjątek stanowią protestanci). Wielki Post trwa 40 dni, od środy popielcowej do Wielkiejnocy (z wyjątkiem niedziel) i zakazane jest wtedy spożywanie mięsa, a w niektórych przypadkach również ryb. Fastelavn jest to zabawa ostatkowa przed Wielkim Postem.
- Kot w beczce.
- Dzisiaj fastelavn to święto typowo dla dzieci. Przebierają się one i kijem rozbijają beczkę, z której wylatują cukierki. Dziecko dzięki któremu odpadnie dno beczki staje się królową zabawy, natomiast osoba która strąci ostatnią deskę z beczki zostaje królem. Jest to bardzo fajna tradycja, jednak nie zawsze tak było.<br />Do roku 1800 fastelavn było świętem dla dorosłych, którzy w ten dzień przebierali się, pili dużo alkoholu, jedli mięso, bawili się i tańczyli. W ten dzień umieszczano w beczce żywego czarnego kota, a następnie uderzano w nią kijem. Kot był symbolem zła, od którego ludzie chcieli się uchronić, a jego śmieć była formą ofiary na szczęście. Kiedy beczka się rozpadła, zabijano kota kijkami i gałązkami. Łapy kota były miażdżone aby upewnić się, iż po śmierci nie będzie mógł on chodzić.<br />Dzisiaj do beczki zamiast kota, wkłada się słodycze. Kota wycina się natomiast z czarnego kartonu i przykleja na beczce, niektórzy wola go namalować.
- Przebieranki.
- Dzieci przebrane za rycerzy, księżniczki czy superbohaterów to standard dzisiejszego fastelavn. Dawniej jednak święto to było dla dorosłych, którzy to przebierali się za diabły, niedźwiedzie czy inne straszydła, które miały na celu odstraszyć to co złe.
- Bale maskowe i parady.
- Do roku 1700 w Danii i innych krajach, takich jak na przykład Włochy, w fastelavn nie przebierano się . Zamiast tego organizowano bale maskowe, a goście zakrywali twarze ozdobnymi maskami.<br />W wielu krajach w festalavn odbywają się wielkie parady. Najbardziej znaną taką paradą jest parada karnawałowa w Rio. W rytm muzyki ulicami miasta przechodzą między innymi, ubrane w bikini i ozdobione piórami tancerki.
- Grzechotanie.
- Ta tradycja odeszła już niemal w zapomnienie. Jednak jeszcze nie tak dawno poprzebierane dzieci chodziły od domu do domu, potrząsając pojemnikami, wypełnionymi drobniakami. Drobniaki grzechotały a dzieci były obdarowywane kolejnymi drobniakami lub bułkami. Podczas przechadzki dzieci śpiewały piosenki:<br />
Fastelavn er mit navn,
boller vil jeg have.
Hvis jeg ingen boller far,
sa laver jeg ballade.
Boller op, boller ned
boller i min mave.
Hvis jeg ingen boller far,
sa laver jeg ballade.
Lub:
Penge op, penge ned
penge i min dase,
hvis jeg ingen penge far,
sa kommer jeg til paske.
- Niedziela i poniedziałek z fastelavn.
- To właśnie w te dni w przedszkolach, szkołach czy klubach odbywają się zabawy dla maluchów. Poprzebierane chordy dzieciaków rozbijają beczki z namalowanymi kotami aby później objadać się słodkościami.<br />W wielu kościołach odbywają się specjalne nabożeństwa, zakończone zabawą dla dzieci i poczęstunkiem. Dawniej dni te zwane były również wieprzową niedzielą i wieprzowym poniedziałkiem. Wszystko dlatego, iż były to ostatnie dni kiedy można było spożywać mięso, które podczas Wielkiego Postu było zakazane.
- Hvidetirsdag – tłusty czwartek.
- Dawniej tłusty czwartek był ostatnim dniem przed Wielkim Postem, w którym dozwolone było spożywanie mąki, jaj i cukru. Dawniej produkty te były bardzo drogie. Do roku 1800 tłusty czwartek świętowano przyrządzając aggesobe- czyli zupo podobne danie, składające się właśnie z jaj, cukru, mąki oraz piwa. W niektórych krajach w tłusty czwartek spożywa się naleśniki czy pączki. Natomiast w Danii tradycją jest aby w ten dzień na stole pojawiły się fastelavnsboller, czyli karnawałowe bułeczki. Mówi się, iż tradycja ta przywędrowała do Danii z Niemiec około 1600go roku.
- Środa popielcowa.
- Rozpoczęcie Wielki Postu poprzedza środa popielcowa, która wypada w kilka dni po tłustym czwartku. W ten dzień ludzie powinni myśleć o swoich grzechach, przemijalności życia oraz o śmierci . Przez modlitwę i skruchę powinni przygotować się do cudu wielkanocnego.<br />W Kościele katolickim kapłan posypuje głowy wiernych popiołem.
- Fastelavnsris.
- Jest to pęk gałązek pięknie przyozdobionych. Dzisiaj ozdabia się je kocimi figurkami i słodkościami, a następnie obdarowuje nimi dzieci. Jednak gałązki te w dawnych czasach miały inne przeznaczenie niż dawanie radości dzieciom. <br />Do roku 1800 gałązki te wiązały się raczej z bólem, ponieważ używano ich do bicia. Uważano bowiem, iż w ten sposób wypędza się z ciała i duszy zło i choroby oraz gwarantuje płodność. Na wsiach gałązki miały gwarantować płodność dla zwierząt i urodzaj na polach.
Jeżeli ktoś chciałby sprawdzić swój poziom wiedzy na ten temat, można to zrobić tutaj:
http://www.kristendom.dk/fastelavn/test-din-viden-om-fastelavn
Natomiast jeżeli kogoś naszła ochota na pyszne karnawałowe bułeczki to przepis można znaleźć poniżej:
http://www.dk-kogebogen.dk/opskrifter/visopskrift.php?id=8642
W Kopenhadze i okolicach organizowane są w fastelavn różne imprezy dla dzieci. Co robić i gdzie zabrać maluchy? Odpowiedzi można szukać na przykład tu:
http://www.aok.dk/soeg#query:fastelavn
Udanego fastelavn dla wszystkich.
http://www.poloniainfo.dk/kurs-duego-mainmenu-66/296-fastelavn-er-mit-navn